Afgelopen weekend ging ik naar De Nieuwe Wildernis, de film over de cyclus van het leven in de Oostvaardersplassen. Deze film maakte diepe indruk op mij. Na afloop, en dat heb ik zelden meegemaakt in een bioscoop, ging er een luid applaus door de zaal.

Fascinerend vond ik om te zien dat in zo´n dichtbevolkt land als Nederland er nog plekken zijn waar de natuur het ritme bepaalt. De grootste kudde wilde paarden van Europa leeft in de Oostvaardersplassen samen met vossen, ijsvogels, herten, ganzen, aalscholvers. Ze zijn allemaal twee jaar lang, 8 seizoenen gevolgd.

En wat ik zo bijzonder vond om te zien, dat het leven in dit relatief kleine gebiedje de kern van het functioneren van systemen zo mooi in beeld brengt. De kern van systemen, die ik dagelijks gebruik in mijn werk met mensen en organisaties. Hoe bijzonder om te beseffen dat Bert Hellinger mijn zijn open en oordeelloze observeren, ontdekte dat het in menselijke systemen als families, oraganisaties en andere sociale systemen net zo werkt. Hij ontdekte 3 mechanismen die je allemaal prachtig terugziet in deze film:

Het persoonlijke geweten
Dit bindt ons aan de groep waar we bij horen. Uiteindelijk gaat dit geweten over het overleven van het individu. Dit geweten vertelt je direct, wanneer je iets doet, of je meer of minder bij een organisatie of ander systeem hoort. In de film zie je de geboorte van een veulen. En hoe snel dit veulen moet drinken, lopen en meegaan in de groep. Weet je niet hoe je bij je moeder en de groep moet horen, dan blijf je alleen achter en sterf je.

Het collectief geweten
Het tweede geweten waakt over  het voortbestaan van het systeem als geheel. Het overleven van de kudde.  Dit geweten werkt (bij mensen, ik weet niet hoe het bij de Konikpaarden zit..) in tegenstelling tot het persoonlijk geweten, onbewust. Het systeem als geheel gaat dan voor het individu, zonder dat je daar erg in hebt.  Veel falen in organisaties heeft te maken met dit geweten. Opstellingen, waar ik regelmatig mee werk, is een manier om dit zichtbaar te maken.

Geest
Het derde geweten is een universeel geweten. Het is een scheppende kracht en richting en het is alle systemen in gelijke mate welwillend. De grote evolutionaire kracht achter het ontwikkelen van de levensgemeenschappen in de Oostvaardersplassen. Vanuit dit geweten nemen mensen en organisaties de wereld zoals die is, laat je je in dienst nemen door je bestemming. En dit is, in tegenstelling tot het collectieve geweten, wel weer direct voelbaar. Als je handelt in afstemming met je geweten, dan geeft dat energie. Iets doen, eenvoudig om dat je het te doen hebt en het kloppend voelt.

Wil je meer weten over deze systemische manier van kijken en werken?
Wil je misschien ook zelfs eens ervaren hoe deze natuurlijke mechanismen werken in de praktijk?  En wil zie  hoe je deze inzichten kunt toepassen om je eigen samenwerkingsprocessen te verbeteren?  Wellicht is dan de  Workshop ´Nieuwe Blik op Samenwerken´  op 24 januari 2014 interessant.   In deze workshop verkennen we met behulp van organisatieopstellingen vragen rond samenwerking  & maatschappelijke vernieuwing.  Bekijk de agenda>> 

Ik raad je ´m van harte aan!