Op 1 oktober overleed Jane Goodall. Haar leven was een ode aan verbondenheid—tussen mens en natuur, tussen generaties, tussen doen en zijn. Altijd met zachte stem en rustige krachtige aanwezigheid. In haar laatste boodschap, gedeeld in de documentaire Famous Last Words zegt ze:

“I want you to understand that every single one of you has a meaningful role to play. You may not know what it is. You may never find it. But your life matters. You are here for a reason.”

Jane vertrok op haar 26ste naar Tanzania. In dezelfde tijd deed mijn schoonvader graslandonderzoek in de Serengeti. Tanzania, het land waar ik als veertienjarig meisje mijn oudste zus bezocht, waar ik als student een jaar woonde, en dat later opnieuw in mijn leven kwam via Arnoud, mijn man, die zijn eerste jaren opgroeide in de wijdse natuur in de Serengeti. Zo leerde ik het werk van Jane Goodall kennen. De laatste jaren volgde ik haar met bewondering, terwijl ze met haar boodschap Reasons for Hope de wereld rondreisde. Over hoop die niet afwacht, maar handelt.

“Hope is not passive, it’s about taking action and believing you can make a difference.”

Als jonge vrouw leefde Jane tussen de chimpansees in het oerwoud van Gombe. In heb bos met de dieren leerde ze kijken. Ze zag hoe chimpansees samenleven, verdriet kennen, rouwen. Ze werd vrienden met hen. Ze werd onderdeel van het veld. Ze zag persoonlijkheid in dieren, intelligentie in bomen, cultuur in chimpansees. Ze doorbrak het idee dat mens en natuur gescheiden zijn. Haar werk was veldwerk. Geduld. Stilte. Kijken. Ervaren. Vieze handen. Ontdekken. Vertellen. Impact. Een veldwerker. Een inspiratiebron. Ze sprak zacht, maar haar woorden gingen de wereld over. Ze leerde ons kijken. En herinnerde ons telkens: we zijn onderdeel van een gemeenschap van leven.

“We are part of the natural world. We are not separate from it.”

Wat mij telkens raakte als ik haar op latere leeftijd zag spreken, was haar lichtheid en hoop. De rust en de diepte in haar ogen. Alsof niet alleen haar ziel, maar ook de stilte van het regenwoud en de grote ziel zich in haar ogen weerspiegelden. Een grondhouding waar ik me door laat inspireren: haar kwaliteit van aanwezigheid, verbondenheid met en wijsheid over het leven.

Nu zij er niet meer is, blijft haar rimpel voelbaar. En inspireert ze om zelf ook verschil te maken.  In de keuzes die we maken en wat we zijn en doen. In de vraag die blijft: wat is mijn rol? Wat wil het leven door mij heen? “Misschien weet je het nog niet. Misschien ontdek je het nooit. Maar je leven doet ertoe. Je bent hier met een reden.”